İmparatorluk Mirası – Balkanlar’da ve Ortadoğu’da Osmanlı Damgası
Geçtiğimiz yıl Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşunun yediyüzüncü yıldönümüydü. Osmanlı İmparatorluğu, Roma ve Bizans ile beraber, dünya tarihindeki en güçlü ve en uzun ömürlü imparatorluklardandır. Çok geniş bir alana yayılmış ve topraklarına kattığı bölgelerdeki yapıyı değiştirip dönüştürmüştür. Carl Brown’ın derlediği İmparatorluk Mirası, Osmanlı’nın Güneydoğu Avrupa, Batı Asya ve Kuzey Afrika’daki izlerini sürmekte. Osmanlı tarihi üzerine yaptıkları çalışmalarla tanınan dünyanın en önemli tarihçilerini biraraya getiren bu derleme, Osmanlı mirasının tek varisini Türkiye Cumhuriyeti olarak görme eğilimini aşıyor ve sözkonusu mirasın izlerini çok daha geniş bir coğrafyada arıyor. İmparatorluk Mirası, şimdiye kadar tarih disiplini tarafından ihmal edilmiş bir konuya eğiliyor; politikadan diplomasiye, ekonomiden bürokrasiye, eğitimden dile ve dine kadar pek çok alanda, Osmanlı geçmişi ile bugün arasındaki süreklilikleri ve kopuşları ortaya koyuyor. Yazarlar, Osmanlı mirasının Balkanlar ve Ortadoğu’daki insanların davranış kalıplarını ve algılarını nasıl şekillendirdiğini gösteriyorlar. Osmanlı topraklarında yaşayanlar, Osmanlı’yı ya reddetmiş ya da istenmeyen yabancı bir hâkimiyet olarak temsil etmişlerdir. Oysa Osmanlı, pek çok alanda varlığını, fark ettirmeden ya da açık bir şekilde sürdürüyor ve bugünün değerlerini ve ideolojilerini meşrulaştırmak için ‘kullanışlı’ bir tarzda yorumlanıyor. Kitapta hem eleştirel bir gözle bu yorumlar üzerinde duruluyor hem de farklı alanlardaki Osmanlı varlığının görüngüleri inceleniyor. Her biri kendi alanında saygın bir yere sahip olan yazarlar, detaylı ve titiz çalışmalarıyla hem Osmanlı tarihine hem de bugüne ışık tutuyorlar.